Gea Broekema, directeur Alzheimer Nederland: ‘Iedereen moet zijn rol pakken’

Haar organisatie Alzheimer Nederland is een van de initiatiefnemers van het Deltaplan Dementie. Haar drive: Nederland over de hele breedte in beweging krijgen in de strijd tegen dementie. ‘Ik ben pas tevreden als het bewustzijn gaat leven, dat we met zijn allen de beweging moeten maken.’

Al vaak hadden ze het gehad over een overkoepelend initiatief om dementie tegen te gaan, zij en Philip Scheltens. Toen Sarkozy in Frankrijk een plan lanceerde en Merkel in Duitsland vonden ze dat het nu echt tijd was voor een Nederlandse beweging. ‘Degene die zijn nek heeft uitgestoken is Philip Scheltens, ik vind dat hij daar alle credits voor verdient. Om dit soort plannen van de grond te krijgen, heb je een roerganger nodig.’

Naast de 32 miljoen die de Nederlandse overheid aan Deltaplan Dementie toezegde voor onderzoek, heeft Alzheimer Nederland 12,5 miljoen beloofd te investeren. 

Voor Alzheimer Nederland was het vanzelfsprekend om mee te doen aan het Deltaplan Dementie. ‘We zijn de vertegenwoordiger van patiënten en mantelzorgers in Nederland. In de dertig jaar die we bestaan hebben we ontzettend veel kennis vergaard over de verschillende fases van de ziekte. Wij hebben contact met mensen vanaf de eerste tekenen van dementie, soms nog voor de diagnose wordt gesteld, maar we spreken ook met mantelzorgers van patiënten die naar het verpleeghuis gaan, en alles daartussen. Ons netwerk van vrijwilligers omvat 6000 mensen. We staan met de laarzen in het bluswater. Daarom zitten we aan tafel.’

De verhouding tussen Alzheimer Nederland en Deltaplan Dementie ziet ze als die van ‘een getrouwd stel’. Broekema: ‘Deltaplan Dementie zou voor alles wat Alzheimer Nederland doet een verschil moeten kunnen maken. De vraag is steeds: Wat kan Deltaplan Dementie als beweging toevoegen, wat anders langzamer was gegaan?’ Het antwoord daarop is te vinden in de drie pijlers, gelooft ze. ‘Het wetenschappelijk onderzoek, gericht op de oorzaken van dementie, maar ook op de definitie van goede zorg en begeleiding, is belangrijk. Ik vind het heel goed dat daar nu -al zou het nog met meer middelen moeten- gericht in wordt geïnvesteerd. De Memorabel-onderzoeken vind ik veelbelovend.’

De pijler van de dementievriendelijke samenleving ligt uiteraard het dichtst bij de doelstellingen van Alzheimer Nederland. ‘Hoe moet de generatie, die langer moet blijven werken, straks voor de dementerende generatie zorgen? Ik kan daar mijn hoofd over breken. Alleen als je flink investeert in de zorg en begeleiding voor mensen thuis, is die vorm van zorg vol te houden. Mantelzorg komt in de toekomst wel in een ander licht te staan.’ Een échte stap naar een dementievriendelijke samenleving, zou van Broekema dan ook wel mogen plaatsvinden met steun van de overheid. ‘In Engeland is een mooi, inspirerend programma opgezet, dat heet Dementia Friends, waarin iedereen een training kan volgen en de basiskennis over dementie gedeeld wordt. Ik zou het wel wat vinden als Nederland zoiets zou introduceren.’

Een derde belangrijke missie van het Deltaplan Dementie is volgens Broekema de nationale registratie van dementie. Afkomstig uit de oncologie, was Broekema zeer verbaasd toen ze directeur werd van Alzheimer Nederland en ze ontdekte dat er geen officiële aantallen zijn over mensen met dementie. ‘We hebben doorberekend dat er nu ongeveer 260.000 mensen zijn met dementie, maar om een echte inschatting te kunnen maken van de toekomst, is de registratie erg belangrijk.’ 

Ze laat zich door de vele nog te behalen doelstellingen van Deltaplan Dementie niet uit het veld slaan. Het motiveert haar eerder. ‘Ik ben van nature iemand die er graag de schouders onder zet. Ik wil kijken naar hoe we problemen op kunnen lossen. Ik denk dat er wat betreft dementie een groot maatschappelijk vraagstuk ligt. Als je aan de ene kant weet dat het aantal mensen met dementie zal verdubbelen, en het arbeidspotentieel aan de andere kant halveert, denk ik: het zou toch wel prachtig zijn als we oplossingen kunnen bedenken waardoor het aantal mensen met dementie terugloopt.’

Een andere motivatie om zich in te zetten als directeur van Alzheimer Nederland, en lid van Deltaplan Dementie, is de stem van de mensen met dementie en hun mantelzorgers, die ze er kan vertegenwoordigen. In de familie van haar moeder komt dementie voor, dus ze weet hoe heftig de ziekte kan ingrijpen op het leven. ‘In de zorg voor mensen met dementie is in vergelijking met vroeger al zoveel verbeterd. Het zou mooi zijn als we het voor elkaar krijgen om de ziekte op een bepaald moment te stabiliseren. Want de laatste fase is echt niet fijn.’

Ze hoopt daarom dat Deltaplan Dementie de maatschappij zal beroeren. Iedereen heeft met dementie van doen, dus moet iedereen zijn rol pakken, is haar overtuiging. ‘Natuurlijk moeten de multinationals zich aansluiten bij Deltaplan Dementie. En ook financiële dienstverleners en partijen die zich bezighouden met domotica. Maar ook de kleine ondernemer, zoals de slager op de hoek, wat mij betreft. Waar grote spelers meer betekenen in de budgetten, dragen kleine ondernemers bij aan de realisatie van een dementievriendelijke samenleving. Ik ben tevreden als het bewustzijn gaat leven, dat we met zijn allen de beweging moeten maken.’

interview met Pauline Meurs, voorzitter Deltaplan Dementie

interview met Rien Nagel, lid raad van bestuur Rabobank. Waarom Rabobank lid werd van het Deltaplan Dementie

interview met Jan Vuister, directeur Geriant en bestuurslid Deltaplan Dementie