Jef Oomen: ‘Achthonderd dementievriendelijke notariskantoren is een mooi streven’

Iedereen wil graag zelf de regie kunnen houden over zijn of haar eigen leven. Maar mensen met dementie kunnen dit op een gegeven moment niet meer. Daarom is het belangrijk om op tijd na te denken over wie de belangrijke beslissingen in jouw leven dan voor je mag nemen. Notarissen spelen daar een belangrijke rol in. Een goede reden voor de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) om zich aan te sluiten bij het Deltaplan Dementie.

De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) werkt al jaren samen met Alzheimer Nederland. ‘We geven op het online platform Dementie.nl voorlichting aan mensen met beginnende dementie en hun mantelzorgers over het vastleggen van financiële en medische wensen en hoe het zit met de wilsbekwaamheid bij dementie. Ook komen we regelmatig langs in Alzheimer Cafés door het hele land’, vertelt Jef Oomen, notaris en oud-voorzitter van de KNB. Het doel? Mensen met beginnende dementie en hun naasten tijdig laten nadenken over belangrijke keuzes in het leven, zoals het aanwijzen van een vertrouwenspersoon (gevolmachtigde) aan wie iemand zijn financiën toevertrouwt. Of keuzes op het gebied van zorg en behandelingen, persoonlijke wensen voor de uitvaart, of beslissingen over de zorg voor huisdieren en de eigen woning.

De dementievriendelijke notaris

Voor notarissen zelf is het ook belangrijk om te weten hoe zij het beste kunnen omgaan met cliënten met dementie. Voor hen stelde de KNB een stappenplan op. ‘Voor elke notariële handeling, zoals het opstellen van een levenstestament, moet je wilsbekwaam zijn. Dit houdt in dat je de gevolgen van de beslissingen die je neemt begrijpt en overziet. De notaris beoordeelt of een cliënt wilsbekwaam is, maar wij zijn natuurlijk geen artsen. Met dit stappenplan helpen we notarissen bepalen wanneer een cliënt nog beslissingen kan nemen over zijn of haar eigen leven en in welke gevallen dat niet meer lukt’, vertelt Jef. Het liefst gaat de KNB nog een stap verder: de beroepsorganisatie omarmt gedachte achter Samen Dementievriendelijk, de derde pijler van het Deltaplan Dementie. ‘Het zou een mooi streven zijn om alle achthonderd notariskantoren van Nederland dementievriendelijk te laten worden’, aldus Jef.

De zaken op tijd goed regelen is belangrijk, omdat mensen met dementie kwetsbaar zijn voor financieel misbruik. De KNB doet er dan ook alles aan om ervoor te zorgen dat de kans hierop zo laag mogelijk is. ‘In juli organiseerden we in samenwerking met het Deltaplan Dementie een bijeenkomst over het voorkomen van financieel misbruik bij dementie’, vertelt Jef. ‘Misbruik is te voorkomen door zelf de regie te houden bij het aanwijzen van een gevolmachtigde die jouw vertrouwen geniet. Als daarbij ook nog een toezichthouder wordt benoemd, die toezicht houdt op de werkzaamheden van de gevolmachtigde vanaf het moment van wilsonbekwaamheid, dan zijn de belangen van de volmachtgever optimaal geborgd. Daarom vinden we het belangrijk dat zorg- en welzijnsprofessionals op de hoogte zijn van de instrumenten die kunnen helpen om de meest kwetsbare mensen in onze samenleving te beschermen. Ook mensen in een kwetsbare situatie willen graag zo lang mogelijk de regie op hun eigen leven houden.’

Voor de KNB is het lidmaatschap van het Deltaplan Dementie een logische vervolgstap op de jarenlange samenwerking met Alzheimer Nederland. ‘Ik ben ervan overtuigd dat een notaris thuishoort in het netwerk rondom mensen met dementie en hun naasten. We helpen kwetsbare mensen om langer zelfstandig te blijven door de regie over hun eigen leven te behouden. Via het Deltaplan Dementie hopen we onze kennis en expertise te delen met de andere leden en hun achterban’, zegt Jef. Hij merkt namelijk dat daar veel behoefte aan is. ‘Wij worden dagelijks geconfronteerd met de gevolgen van dementie, die in de komende jaren alleen maar groter zullen worden omdat het aantal mensen met dementie toeneemt. Door de krachten te bundelen in het Deltaplan Dementie kunnen we elkaar versterken in het bieden van een betere toekomst voor mensen met dementie en hun naasten