Marijke Vos: ‘Het is mooi om te zien hoe betrokken de leden zijn’

Per 1 september 2015 is Marijke Vos voorzitter van de Coöperatie Deltaplan Dementie. Ze constateert dat het onderwerp dementie de laatste jaren steeds prominenter op de agenda is komen te staan. Een mooi startpunt dat om verdieping vraagt. In haar voorzitterschap wil ze zich met de leden hard maken voor een intensievere samenwerking met gemeenten en het creëren van nog meer bewustzijn voor dementie in de maatschappij. ‘Bij mijn eigen ouders heb ik gezien wat de impact is van dementie.’

De keuze van het Deltaplan Dementie om Marijke Vos te kiezen tot voorzitter, is makkelijk te begrijpen, gezien haar politieke ervaring op landelijk en gemeentelijk niveau, haar ervaring als bestuursvoorzitter van MOgroep (de branchevereniging sociaal werk) en als lid van de Commissie Memorabel. Daarnaast heeft ze een persoonlijke drijfveer om zich in te zetten voor de strijd tegen dementie. Zowel haar vader als moeder waren de laatste jaren van hun leven dement. Haar moeder leed aan LBD (Lew Body Dementie), haar vader had Alzheimer. Beiden hoogopgeleide mensen -haar moeder had scheikunde gestudeerd, haar vader was rechter – zag dochter Marijke hoe haar ouders worstelden met het verlies van een groot goed: hun hersens. ‘Het was aangrijpend om te zien hoe ze zich aangetast voelden in hun waardigheid. Mijn moeder was zich heel bewust van de dementie. ‘Ik ben niet gek’, zei ze heel vaak. Als ze een afspraak had bij de geriater oefende ze van tevoren heel fanatiek het klokkijken, omdat ze wist dat ze daar zo’n test moest doen. Die deed ze vervolgens ook goed, maar er was wel degelijk sprake van dementie. Ook mijn vader, die later Alzheimer kreeg, schaamde zich voor zijn verwarring. De krant lezen lukte niet meer. Voor een rechter, die altijd over zaken nadacht, was dat verschrikkelijk en ontluisterend.’

Mede door deze persoonlijke ervaring zet Marijke Vos zich graag in voor het thema dementie. ‘Het is jammer dat ik door voorzitter van het Deltaplan Dementie te worden geen lid van de Commissie Memorabel kon blijven, maar ik vind het mooi om me met het Deltaplan Dementie in de breedte in te zetten voor mensen met dementie.’

Als start van haar voorzitterschap woonde Marijke Vos een bestuursvergadering bij en was ze bij een bijeenkomst van Nutricia, lid van het Deltaplan Dementie. Aan zo’n 20 andere leden en bestuursleden gaf Nutricia een rondleiding in het laboratorium, waar medische voeding voor ouderen met dementie wordt geproduceerd. Een mooie gelegenheid voor Marijke Vos om in gesprek te gaan met de leden over hun verwachtingen en ideeën voor de komende tijd. ‘Ik merk dat er onder de leden grote betrokkenheid heerst. Dat maakt me heel enthousiast. Het komende jaar willen we meer in samenwerking met elkaar organiseren. In ons doel de maatschappij dementievriendelijker te maken, moeten we ons verenigen. Samen met Alzheimer Nederland en PGGM gaan we de komende vijf jaar naar Engels en Japans voorbeeld de Dementievrienden in Nederland introduceren. Van de toegezegde 16 miljoen overheidssteun, is 10 miljoen bestemd voor het uitvoeren van dit project. Mensen kunnen zich aanmelden als vriend in de wijk, bij een winkel of een sportschool. Daar wordt hun kennis over dementie op peil gebracht, zodat mensen met dementie beter herkend en geholpen kunnen worden. Dan moet je denken aan initiatieven zoals het filiaal van Albert Heijn in Doorn, waar de manager het afgelopen jaar een training organiseerde voor zijn personeel om goed om te gaan met mensen met dementie. Ik geloof heel erg in dat soort plannen. Zeker als je weet dat uit onderzoek is gebleken dat boodschappen doen iets is dat mensen met dementie graag zo lang mogelijk blijven doen, is het belang van zulke initiatieven groot. We blijven ons als Deltaplan Dementie daarom inzetten voor het vinden van meer leden die deze initiatieven helpen te ontwikkelen.’

Naast acties om de maatschappij dementievriendelijker te maken, wil Marijke Vos de samenwerking met gemeenten vergroten. ‘Als ex-wethouder van Amsterdam ken ik de gemeentelijke wereld. Ik wil me inzetten voor de stimulerende ambassadeursrol die bestuurders en ambtenaren kunnen spelen door ze te betrekken bij onze plannen en de uitvoer ervan.’

De dementiebrief en toezegging van 16 miljoen euro van staatssecretaris Van Rijn hebben volgens Marijke Vos duidelijk gemaakt dat dementie belangrijk is voor het kabinet. Ze is tevreden over de manier waarop dementie nu op de agenda wordt gezet: ‘Natuurlijk is het nooit genoeg, en we zullen blijven inzetten op meer geld en middelen, maar hiermee kunnen we zeker een mooi begin maken. De rol van de overheid zit ‘m niet alleen in geld beschikbaar stellen. Het is belangrijk dat dementie in alle beleidsterreinen aandacht heeft en dat er ook in wetsontwerpen wordt gekeken hoe dementie in de samenleving zo goed mogelijke ondersteund kan worden. Dat er bijvoorbeeld aandacht is voor voldoende zorgwoningen, waar mensen met dementie op hun plek zijn.’

Dat dementie nu als maatschappelijk probleem op de agenda staat, is een mooi startpunt, vindt Marijke Vos. ‘Er is in elk geval de kentering van het beeld van dementie dat hoort bij ouder worden naar dat we daar op een andere manier mee om moeten gaan. Daarmee zijn we er nog lang niet, maar er is in een relatief korte tijd veel op gang gekomen. Daar gaan we vol energie mee door.’

interview met Erik-Jan Wilhelm, directeur Care Zorginkoop Zilveren Kruis (Achmea)

interview met Johan Lettink, TinZ

interview met Else Bos, PGGM

interview met Ruud Dirkse, directeur DAZ

interview met Jan Vuister, directeur Geriant

interview met Gea Broekema, directeur Alzheimer Nederland

interview met Pauline Meurs, oud-voorzitter Deltaplan Dementie

interview met Rien Nagel, lid raad van bestuur Rabobank